حمله به آرامگاه بهائیان در سنندج ایران و تخریب بخشی از آن

۲۵ آذر ۱۳۹۲
بخش هایی از آرامگاه بهائیان سنندج در ایران تخریب شده است.

ژنو, سوئیس — یکی از سنگدلانه ترین موارد از آزارهای بی شماری که به بهائیان ایران می شود، هتک حرمت و تخریب عمدی آرامگاه ها و مقابر آنهاست. اخیراً مهاجمان، بخش هایی از آرامگاه بهائیان سنندج در ایران را تخریب کرده اند. در سال های اخیر مقامات محلی ضمن تهدید بهائیان، در صدد ویران کردن محل و پس گرفتن مالکیت زمین آرامگاه بوده اند. این حمله پس از تلاش های اخیر مقامات محلی برای باز پس گیری این مکان که حدود ٢٠ سال پیش به صورت رسمی به بهائیان تخصیص داده شده بود، صورت می گیرد.

گزارش های رسیده از ایران حاکی از آن است که غسال خانه یعنی محل شستشوی اجساد، همراه اتاق نماز، مخزن آب و دیوارهای آرامگاه صبح روز ٢١ آذر ١٣٩٢ (١٢ دسامبر ٢٠١٣) تخریب شد.

دیان علائی، نمایندۀ جامعۀ جهانی بهائی در سازمان ملل متحد در ژنو، گفت: «ما هنوز تمام جزئیات را دربارۀ این حمله نمی دانیم، اما به نظر می رسد این حمله نتیجۀ تلاشی از سوی دولت برای توقیف زمین آرامگاه و تخریب بناها و مقبره های آن بوده است.»

او افزود: «بهائیان سند قانونی زمین را دارند و به خاطر تلاش های شان در زیباسازی ملک و فضای پیرامون آن، حتی پشتیبانی همسایگان مسلمان خود را نیز به دست آورده اند. زمانی، آنها بیش از ٢٥٠ درخت در آنجا کاشتند.»

او ادامه داد: «امّا عناصر حکومتی اخیراً در صدد باز پس گیری ملک و حتی گرفتن حکمی از دادگاه برای ویران کردن بناها و مقبره ها بوده اند. بهائیان سنندج از راه شکایت در دادگاه ها در برابر این اقدام مقاومت کرده اند، اما با وجود اعتراض های شان ظاهراً در حال حاضر از تأمین حقوق خود بازمانده اند.»

خانم علائی گفت شکی نیست که محرّک این رخداد نفرت دینی بوده است.

«از سال ١٣٨٣ (٢٠٠٥)، حداقل ٤٢ حملۀ مشابه به گورستان های بهائی سراسر کشور داشته ایم و مبارزۀ طولانی در سنندج بر سر این ملک با لحن بهائی ستیزانه همراه بوده است.»

خانم علائی گفت: «رئیس جمهور تازۀ ایران، آقای حسن روحانی، قول داده حقوق مدنی را برای همۀ شهروندان ایرانی بر پا دارد و بنابراین امیدواریم که اکنون خواهان رسیدگی فوری و رسمی به این پرونده شود و برای بازگرداندن حقوق جامعۀ بهائی سنندج اقدام کند.»

سنندج شهری با اندازۀ متوسط و با حدود ٣٠٠٠٠٠ نفر جمعیت واقع در غرب ایران است. جامعۀ بهائی آنجا در سال های اخیر با حملاتی مواجه شده است. در آذر/دی ١٣٩٠ (دسامبر ٢٠١١)، مأموران حکومت به خانۀ ١٢بهائی در سنندج یورش بردند و کتاب های بهائی، کامپیوتر ها، تلفن های همراه و حتی دفتر خاطرات کودکان را توقیف کردند.

در سال ١٣٨٥(٢٠٠٧)، آرامگاه آن شهر تخریب شد و شعارهایی نفرت آمیز مانند «مرگ بر بهائیان» و «بهائی نجس» روی دیوارهای آن نوشته شد.

امّا این نیز درست است که بهائیان به خاطر تلاش های شان در زیباسازی آرامگاه، حمایت زیادی از سوی بخش قابل توجهی از جامعه به دست آورده اند.

زمانی دفتر منابع طبیعی پیشنهاد کرد که بهائیان امکان کاشتن درخت در محوطۀ عمومی مجاور آرامگاه و توسعۀ فضای سبز را بررسی کنند. در نتیجه، ساکنان سنندج که عمدتاً مسلمانان سنی هستند، به این مکان به عنوان نمادی از حضور صلح آمیز جامعۀ بهائی در شهرشان نگاه می کردند و به آن احترام می گذاشتند.

پس از این فرایندِ زیباسازی بود که مقامات محلی شروع به اعادۀ دعوی خود بر مالکیت زمین کردند.