اعتراضات جهانی نسبت به ادامۀ مسجونیت رهبران بهائی در ایران

۱ خرداد ۱۳۹۳
برنامۀ برزگداشت ششمین سالگرد زندانی شدن ۷ رهبر سابق جامعۀ بهائیان ایران در کشور برزیل.

نیویورک, ایالات متحده — مقامات دولتی، رسانه‌های گروهی و فعّالان حقوق بشر در سراسر جهان بار دیگر بانگ اعتراض خود را نسبت به ادامۀ زندانی بودن هفت رهبر بهائی ایرانی بلند کردند.

این اعتراضات در ششمین سال‌گرد زندانی بودن بی دلیل آنان صورت گرفت. شش تن از این هفت نفر در تاریخ ۱۴ مه ۲۰۰۸ بازداشت شدند و همگی آنان اکنون در حال گذراندن محکومیّت ۲۰ سالۀ خود می‌باشند، طولانی‌ترین حکمی که به زندانیان عقیدتی حاضر در ایران داده شده است.

احتمالاً دراماتیک‌ترین یادبود بازداشت و زندانی شدن آنها در روز 12 مه در تهران صورت گرفت، وقتی که در یک منزل شخصی در حدود ۱۲ نفر از فعّالان حقوق بشر، روزنامه‌نگاران و یک رهبر مذهبی با بهائیان گرد هم آمدند.

در یک عکس دراماتیک که به طور وسیعی در شبکه‌های مجازی منتشر شد، گروهی شامل نسرین ستوده و نرگس محمّدی از وکلای مدافع حقوق بشر؛ معصومه دهقان، یک فعّال حقوق مدنی و همسر عبد‌الفتّاح سلطانی، وکیل حقوق بشر زندانی؛ محمّد ملکی، اوّلین رئیس دانشگاه طهران بعد از انقلاب اسلامی؛ ژیلا بنی‌یعقوب، عیسی سحرخیز، و محمّد نوری‌زاد، از روزنامه‌نگاران برجسته که مدّتی را در زندان بسر برده‌اند؛ و آیت‌الله عبدالحمید معصومی تهرانی، یکی از روحانیون برجستۀ مسلمان که اخیراً خواهان هم‌زیستی مسالمت‌آمیز ادیان در کنار بهائیان شد دیده می‌شوند.

در خارج از ایران، بزرگ‌داشت‌ها، جلسات یادبود و برنامه‌های دیگری در کشورهایی چون برزیل، افریقای جنوبی، انگلستان و ایالات متّحده منعقد شده است.

این گردهمایی‌ها مصادف با نمایش فیلم بزرگ و مستندی در بارۀ تضییقات بهائیان ایران است به نام "شمعی روشن کن" که توسّط فیلم‌ساز و روزنامه‌نگار سرشناس، مازیار بهاری، تهیّه شده است.

هم‌چنین قابل توجّه است که تعدادی مقاله‌ و گزارش‌ عمده در نشریّه‌های خبری معتبر از جمله وال استریت ژورنال (The Wall Street Journal)، گاردین (the Guardian)، نشنال پست (National Post) و هافینگتن پست (the Huffington Post) انتشار یافته است. چندین تفسیر خبری نیز در رسانه‌های گروهی فارسی زبان منتشر شده است. عملاً تمام این مقالات و گزارش‌ها خواستار آزادی این هفت نفر شده‌اند.

رابرت جرج و کاترینا لنتس سووِت در تاریخ ۱۹ مه ۲۰۱۴ در وال استریت ژورنال نوشتند "در حالی که ایران به سالگرد پیروزی حسن روحانی در مقام رئیس جمهور نزدیک می‌شود، سابقۀ عملکرد جمهوری اسلامی علی‌الخصوص در مورد رفتار با اقلّیّت‌های مذهبی، هم‌چنان در قهقرا باقی مانده است." این وضع به خصوص در مورد بهائیان که بزرگ‌ترین اقلّیّت مذهبی غیر مسلمان ایران می‌باشند صادق است."

اندرو بنت، سفیر آزادی ادیان در کانادا نمایش اسلاید
۴ تصاویر

اندرو بنت، سفیر آزادی ادیان در کانادا

رامین احمدی که در ۱۹ مه برای دفتر گاردین در تهران می‌نوشت اظهار داشت که سرنوشت این هفت نفر و همۀ بهائیان ایران "سرنوشت تمام ایرانیانی است که هر یک به نحوی حاضر به دنباله‌روی نیستند."

آقای احمدی یکی از بنیان‌گذاران مرکز اسناد حقوق بشر ایران می‌نویسد "آزادی مذهب و حقوق بشری آنان از ضروریّات اساسی برای آزادی و حقوق بشر ما می‌باشد."

آقای دکتر جرج و خانم دکتر سووت که هر دو در کمیسیون بین‌المللی آزادی ادیان در ایالات متّحدۀ امریکا خدمت می‌کنند نوشتند که "به مانند پروندۀ کشیشان مسیحی زندانی مثل سعید عابدینی و فرشید فتحی، رژیم طهران هیچ نشانه‌ای از تمایل خود به آزادی این هفت نفر — رهبران بهائی که با اتّهامات واهی از قبیل جاسوسی تا "افساد فی الارض" در زندان بسر می‌برند — و یا به پایان دادنِ تضییقات وارده بر شهروندان بهائی‌اش که بیش از ۳۰۰،۰۰۰ نفر می‌باشند از خود نشان نمی‌دهد."

ایروین کاتلر، با نوشتن در نشنال پست کانادا به مناسبت ششمین سال‌گرد بازداشت این هفت نفر خواستار رسیدگی به نقض حقوق بشر معمول در ایران شده است.

وی این حکم بیست‌ساله را "با در نظر گرفتن کهولت سنّی بعضی از آنان، در حقیقت حکم قتل" خوانده و اضافه کرده است "رژیم ایران نفس عضویّت و عمل به موجب دیانت بهائی را جرم به شمار آورده/ است." آقای کاتلر وزیر سابق دادگستری و دادستان کلّ کشور کانادا می‌باشد.

مقامات دولتی نیز ابراز نگرانی کرده‌اند.

در انگلستان، دفتر وزارت خارجه بیانیّه‌ای صادر نموده و خواستار آزادی این هفت نفر شده است.

هیو رابرتسن، معاون وزیر کشور و مسئول امور خاور میانه گفت "شش سال پیش در چنین روزی، هفت رهبر دیانت بهائی در ایران هر یک برای بیست سال به خاطر رعایت مراسم دینی‌شان زندانی شدند." " من از اولیای امور در ایران می‌خواهم که آنان را هرچه زودتر آزاد نمایند. من همچنین از شنیدن گزارش اخیر در مورد تخریب قبرستان بهائیان شیراز که حدود ۹٥۰ بهائی در آنجا دفن شده‌اند عمیقاً نگران شدم."

در کانادا، اندرو بنت، سفیر آزادی ادیان، در تاریخ ۱۴ مه بیانیّه‌ای صادر کرد و با اشاره به سال‌گرد بازداشت این هفت تن ابراز تأسّف می‌کند که "موقعیّت اقلّیّت‌های مذهبی در ایران هم‌چنان وخیم/ است بدون اینکه چیزی جز قول‌های توخالی رئیس جمهور روحانی را نشان دهد."

دکتر بنت گفت "بهائیان، مسیحیان، دراویش و مسلمانان سنّی هم‌چنان با اذیّت و آزار، بازداشت‌های خودسرانه، زندانی شدن، و بدرفتاریِ مراجع دولتی ایران به خاطر رعایت مراسم دینی و شرکت در جوامع مذهبی خود مواجه هستند."

دیگران نیز یادبود ششمین سال‌گرد بازداشت این هفت نفر را به طرق مختلف برگزار کردند.

در ایالات متّحدۀ امریکا، فیلم مستند جدید "شمعی روشن کن" که توسّط مازیار بهاری، خبرنگار سابق مجلّۀ نیوزویک در تهران، تهیّه و کارگردانی شده است در ماه مه در تعدادی از شهرهای امریکای شمالی از جمله لس‌انجلس، نیویورک، تورونتو و شیکاگو به اکران آمد.

امید معماریان، یک روزنامه‌نگار، در هافینگتن پست، این فیلم را "نقطۀ عطفی برای توجّه به موقعیّت بهائیان ایران" خواند.

آقای معماریان می‌نویسد "این فیلم از ده‌ها سال سرکوبی، تضییقات و تهدید و ارعاب علیه یک جامعۀ صلح‌جو از ایرانیانی که با نابردباری مذهبی توسّط طبقۀ حاکمۀ ایران زندگی‌شان به طور دراماتیکی متزلزل شده است پرده بر می‌دارد."

به هم‌چنین در ایالات متّحدۀ امریکا، چهار تن از اعضای کنگره نامه‌ای به رئیس جمهور، باراک اوباما در مورد وخامت وضع حقوق بشر در ایران نوشته‌اند. این نامه که یک پاراگراف آن به وضع این هفت نفر زندانی بهائی اختصاص داده شده هم‌اکنون در کنگره در حال گردش است و امضاهای بیشتری را جلب می‌نماید.

علاوه بر آن، سیزده سازمان مذهبی در ایالات متّحدۀ امریکا از جمله کنگرۀ اسلامی امریکا، نامه‌ای به وزیر امور خارجۀ ایالات متّحدۀ امریکا، جان کری، نوشته‌ و اظهار داشته‌اند که رفتار با این هفت نفر "نمایان‌گر وضع رو به وخامت حقوق بشر در ایران است."

در این نامه ذکر شده است "ما عمیقاً نگران وضع آزادی ادیان و حقوق بشر در ایران هستیم. "ما از شما می‌خواهیم که خواستار آزادی این [هفت نفر] و همۀ زندانیان عقیدتی در ایران شوید و علناً از حقوق بنیادین تمام شهروندان ایرانی دفاع کنید."

در برزیل، نمایندگان جامعۀ بهائی، شورای ملّی کلیساهای مسیحی، فدراسیون روحانی برزیل، و "اقدام متّحد ادیان"، برای خواندن دعا در مقابل ساختمان کنگرۀ برزیل به گرد هم آمدند.

سناتور آنا ریتا، رئیس کمیسیون حقوق بشر مجلس سنای برزیل نیز به آنها ملحق گشت و خواستار آزادی فوری این هفت نفر و پایان دادن تضییقات وارده بر بهائیان ایران شد.

در همان روز، سناتور ادواردو سوپلیسی، در اجلاس عمومی مجلس سنای برزیل در دفاع از این هفت تن سخن‌راند.

در افریقای جنوبی، س.‌ا.‌ف.‌م. (SAFM) بزرگ‌ترین ایستگاه رادیویی کشور، یک برنامۀ سی دقیقه‌ای در تاریخ 15 مه ارائه داد و آن را تماماً به استمرار تضییقات سیستماتیک جاری علیه بهائیان ایران اختصاص داد.

این هفت تن رهبر بهائی، گروه موسوم به "یاران" یا "یاران ایران" را که در حال حاضر منحل شده‌ است تشکیل می‌دادند و با اطّلاع کامل دولت به نیازهای روحانی و اجتماعی جامعۀ ۳۰۰،۰۰۰ نفری بهائی در آن کشور رسیدگی می‌کردند.

در تاریخ ۱۴ مه ۲۰۰۸ طیّ یک سلسله حملات صبح‌گاهی در طهران، شش نفر از آنان بازداشت شدند: فریبا کمال‌آبادی، جمال‌الدّین خانجانی، عفیف نعیمی، سعید رضایی، بهروز توکّلی، و وحید تیزفهم. عضو هفتم گروه، مهوش ثابت، دو ماه قبل از آن در تاریخ 5 مارس ۲۰۰۸ بازداشت شده بود.

سپس، این هفت رهبر در معرض یک جریان قانونی کاملاً ناقص قرار گرفتند. در طول سال اوّل بازداشت خود، این هفت نفر تفهیم اتّهام نشدند و در واقع هیچ دسترسی به وکیل نداشتند. محاکمات آنها که طیّ چندین ماه در سال ۲۰۱۰ انجام شد و در مجموع فقط شش روز در دادگاه حضور داشتند، به طور غیر قانونی به روی مردم بسته بود و سوگیری شدید دادستان‌ها و قضات را نشان می‌داد، و بر مدارکی مبتنی بود که اصلاً وجود نداشت.

مهناز پراکند، یکی از وکلای آنان اظهار نمود "کیفرخواستی که بر علیه موّکلین ما … صادر شده بود بیشتر به یک بیانیّۀ سیاسی شبیه بود تا یک سند قانونی...یک سند پنجاه صفحه‌ای … مملوّ از اتّهامات و تحقیر کردن جامعۀ بهائی ایران، علی‌الخصوص موّکلین ما بود و بدون ارائۀ کردن هیچ مدرک یا سندی نوشته شده بود."

‌اکنون این هفت نفر در حال تحمّل شرایطی طاقت‌فرسا در دو زندان مشهور به بدترین شرایط در ایران زندانی هستند. پنج مرد عضو گروه در زندان گوهردشت کرج و دو عضوِ زن در زندان اوین محبوسند. همۀ آنها در بند مخصوص زندانیان عقیدتی بسر می‌برند که در معرض محدودیّت‌های بیشتر و تحت نظارت شدیدتر می‌باشند.